Stress en angst: het zinnetje ‘afwijkend uitstrijkje’ met ‘opvolging vereist’ zijn voor de meeste patiënte een ware nachtmerrie, angst en stress. Een gepaste uitleg zal bij heel wat patiënten rust brengen, maar een sluimerende angst blijft vaak bestaan.

Screening: HPV en cytologie. Met het uitsrijkje gaat je arts letterlijk de oppervlakkige cellen van de cervix afschrapen (pijnloos); Deze losse cellen wordt in het lab door speciaal opgeleide laboranten en artsen bekeken. Met maakt dan een selectie tussen ‘normale’ cellen, ‘licht afwijkende LSIL’, ‘ernstig afwijkende cellen) HSIL’ en ‘glandulaire cellen’ die vanuit de diepte van de baarmoederhals komen.

Verder onderzoek : bij een colposcopie kijkt men letterlijk met een vergrootglas naar de cervix. Deze wordt gekleurd waardoor afwijkende zones zichtbaar worde.  Eventueel kan een biopsie genomen worden: hier wordt de situatie echt beschreven.

Behandeling bij ernstige letsels (HSIL) en glandulair letsels wordt de  cone biopsie voorgesteld; Deze kegelvormige excisie gaat een heel stuk van de cervix verwijderen.

Let hier wel dat de lange termijnopvolging minder betrouwbaar wordt. Verder meer zwangerschapsproblemen: vroeggeboorten. De beslissing tot ingreep moet weloverwogen gebeuren. Je arts kan je hierbij helpen !

Innovatie : valéb in ontwikkeling. In tegenstelling tot de ‘kegel’ zal Valéb enkel het zieke en oppervlakkig deel cilindervormige verwijderen. Hier wordt 2/3 minder gezond weefsel verwijderd. Een automatisch toestel  zal dit eenvoudig en vellig in 6 seconden uitvoeren. Minder prbelemn zoals vroeggeboorten en betrouwbare opvolging.

Opvolging: zesmaandelijkse opvolging blijft aangewezen want binnen de 2jaar komt bij 10 % het letsel terug. Vaccinatie kan hierbij helpen, is te bespreken met je arts.

HPV vaccinatie. Veelbelovend voor jonge vrouwen is de HPV vaccinatie. Beschermt duidelijk tegen “cervical precancer” mits op tijd toegediend. Sedert 2017 zijn efficiënte vaccins gestart bij 12-jarige meisjes. Dus onder de 19 jaar zijn vrouwen beschermd. Voor 2050 zal de huidige aanpak van baarmoederhalsletsels niet veranderen.